Từ vụ việc 100 container điều cùng nhiều vụ việc trước đó, không ít ý kiến cho rằng đang tồn tại lỗ hổng trong thương mại quốc tế, cần nhanh chóng tìm cách khắc phục. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao tính cẩn trọng, kiểm tra người mua kỹ hơn qua nhiều kênh khác nhau.
Việc xúc tiến thương mại tìm kiếm đối tác xuất khẩu là đòi hỏi cấp thiết của nhiều doanh nghiệp. Trong các hợp đồng xuất – nhập khẩu hàng hóa giữa doanh nghiệp Việt Nam với đối tác nước ngoài, đa phần đạt kết quả tốt đã gia tăng uy tín của doanh nghiệp cũng như sản phẩm trong nước. Tuy nhiên, vẫn còn một số vụ việc liên quan đến cá nhân, tổ chức nước ngoài cố tình lừa đảo trong quá trình tiếp nhận và thanh toán hợp đồng khiến doanh nghiệp trong nước phải chịu nhiều thiệt hại.
Có thể kể đến một số vụ việc điển hình như vào năm 2020, đối tác của Hà Lan có hợp đồng xuất khẩu gỗ cho 1 doanh nghiệp Việt Nam với điều kiện doanh nghiệp Việt Nam đặt cọc 50% tiền hàng. Nhưng sau đó, đối tác Hà Lan lại yêu cầu thanh toán nốt 50% giá trị còn lại của hợp đồng.
Dù doanh nghiệp trong nước chấp thuận và thanh toán toàn bộ tiền hàng, nhưng đối tác Hà Lan tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp phải thanh toán thêm 5.000 USD do hàng bị giữ tại cảng. Doanh nghiệp Việt Nam do đã thanh toán đủ 100% tiền hàng nên không đồng ý chuyển tiền thêm, đồng thời phải viết thư đề nghị Thương vụ giúp kiểm tra làm rõ.
Các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao tính cẩn trọng, kiểm tra người mua kỹ hơn qua nhiều kênh khác nhau. Ảnh minh họa
Đến đầu năm 2022, đối tác tại Moroco có kí hợp đồng lớn nhập khẩu nhựa nguyên liệu với 1 doanh nghiệp Việt Nam. Sau khi hàng cập cảng Moroco, đối tác này đã trở mặt với lý do chất lượng hàng không đảm bảo, đòi trả lại tiền và không hợp tác để xử lý lô hàng nhưng sau đó lại thông đồng để lấy trộm hàng rồi lảng tránh mọi liên hệ.
Ngay khi nhận được thông tin, Thương vụ Việt Nam tại Moroco đã cùng doanh nghiệp trao đổi, bám sát, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ theo từng bước nhằm xử lý vụ việc và hạn chế rủi ro. Tuy nhiên, theo thông tin từ hãng tàu, đối tác phía Moroco đã thông quan trộm lô hàng từ cuối tháng 1/2022.
Gần đây nhất, vụ việc nổi cộm với nghi vấn lừa đảo 100 container hạt điều của các doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu sang Italy. Theo báo cáo mới nhất của các doanh nghiệp, hiện vẫn còn 36/74 container hàng với giá trị 162 tỷ đồng đang thất lạc chứng từ. Trong đó, có 8 container hàng đã cập cảng Genova của Italy; các container hàng còn lại sẽ đến cảng của Italy vào cuối tháng 3/2022 và đầu tháng 4/2022.
Từ những sự việc trên, không ít ý kiến cho rằng đang tồn tại lỗ hổng trong thương mại quốc tế, cần nhanh chóng tìm cách khắc phục. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu cần nâng cao tính cẩn trọng, kiểm tra người mua kỹ hơn qua nhiều kênh khác nhau.
Theo chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy, có 2 điều đáng quan tâm tạo lỗ hổng thương mại đối với doanh nghiệp xuất khẩu. Đó là khi kết nối với đối tác nước ngoài, hầu hết doanh nghiệp chưa thực sự hiểu hết bạn hàng, đặc biệt là các hợp đồng, giao dịch mua bán thông qua thương mại điện tử.
Ngoài ra, do doanh nghiệp thiếu hệ thống thông tin cảnh báo nên rất dễ bị đối tác nước ngoài “cài bẫy” trong quá trình thanh toán, thanh khoản. Thực tế là doanh nghiệp vẫn dễ dàng tin tưởng đối tác trong khi mối liên hệ, tính liên kết giữa doanh nghiệp với cơ quan Thương vụ Việt Nam ở các nước sở tại còn nhiều hạn chế.
Vì vậy, để phòng tránh những sự việc đáng tiếc trong thương mại quốc tế, Chuyên gia Hoàng Trọng Thủy cho rằng, hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam đến nay bị nhiều hạn chế do thiếu và yếu khâu trung gian. Khi doanh nghiệp chưa phát triển được thị trường rất cần thiết phải có sự hỗ trợ, bắc nhịp cầu trung gian kể cả nhỏ nhất để từ đó manh nha tạo lập thị trường. Muốn vậy, các doanh nghiệp cần biết dựa vào cộng đồng người Việt, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế của Việt Nam tại các nước sở tại để nắm thông tin.
Còn đối với các cơ quan Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài cần làm tốt hơn nữa công tác dự báo, cảnh báo về thị trường. Cập nhật thường xuyên, liên tục về biến động cũng như xu hướng tiêu dùng tại các nước sở tại, trên cơ sở đó thông báo cho doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng trong nước biết những thay đổi, đặc biệt là về chính sách, pháp luật và tiêu chuẩn hàng hóa để trên cơ sở đó doanh nghiệp nắm thế chủ động. Với xu thế chuyển đổi số như hiện nay, rất cần thiết lập các trang thông tin, cổng thông tin thị trường xuất khẩu để từ đó cập nhật và phổ biến thông tin cho cộng đồng doanh nghiệp.
Thanh Tùng
Xuất khẩu điều: Bài học cảnh giác để phòng tránh bị lừa đảo trong kinh doanh
Qua sự việc 100 container xuất khẩu điều có thể rút ra những bài học cảnh giác cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu để phòng tránh nguy cơ bị lừa đảo trong kinh doanh.
Vụ việc mất quyền kiểm soát đối với 36/100 container hạt điều giá trị hơn 20 triệu USD xuất khẩu sang Italy do bị thất lạc toàn bộ hồ sơ, chứng từ gốc liên quan tới việc thanh toán đang khiến các doanh nghiệp Việt Nam đứng trước nguy cơ bị mất trắng số hàng xuất khẩu.
Theo Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics (VLA), sau thời gian dài chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, mọi giao thương của doanh nghiệp xuất nhập khẩu bị đình trệ, thậm chí là mất khách hàng, nên khi có được những đơn hàng xuất khẩu mới, số lượng lớn và từ những thị trường uy tín… rất dễ khiến các doanh nghiệp chủ quan, mất cảnh giác và vội vã đón nhận. Rủi ro pháp lý từ sự việc 100 container xuất khẩu điều , thiệt hại lên tới hàng chục triệu USD có thể coi là một ví dụ. Qua đó, rút ra những bài học cảnh giác cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu để phòng tránh nguy cơ bị lừa đảo trong kinh doanh.
Theo ông Ngô Khắc Lễ, đại diện Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) kiêm Phó Tổng thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), ý định lừa đảo từ kẻ gian có thể hình thành trước hoặc trong quá trình giao dịch dựa vào những tình huống cụ thể.
Ông Ngô Khắc Lễ cũng khuyến cáo các doanh nghiệp một số biện pháp để có thể hạn chế đến mức tối đa hành vi lừa đảo trong kinh doanh. Theo đó, đầu tiên cần sự thận trọng hơn với những doanh nghiệp đối tác mới giao dịch lần đầu. Phải tìm hiểu, điều tra kỹ thương nhân để có độ an toàn cao nhất. Có thể kiểm tra nhanh qua bạn hàng cùng hiệp hội ngành nghề. Nên chủ động gửi đăng ký kinh doanh (bản mềm, có màu) của mình trước cho đối tác để có cơ sở đề nghị họ gửi đăng ký kinh doanh và coi đây là việc bình thường khi giao dịch để qua đó biết được thông tin của doanh nghiệp.
Ngoài ra, có thể tìm hiểu đối tác qua sự giúp đỡ của đại sứ quán, thương vụ Việt Nam ở nước sở tại. Việc lựa chọn đối tác gần như là khâu quyết định của các doanh nghiệp xuất khẩu. Bởi đối tác có uy tín, thương hiệu làm ăn lâu năm thì dù giá có tăng, giảm thì họ vẫn mua hàng của mình.
Song song đó, hãy cảnh giác khi thấy giá rẻ với điều kiện thanh toán ưu đãi. Vì việc này rất hiếm khi xảy với giao dịch lần đầu mà không ẩn chứa ý định gì. Thêm nữa, doanh nghiệp nên điện thoại để biết cụ thể tên người, số điện thoại bàn, số di động; sử dụng địa chỉ email của công ty; đồng thời, có thể kết hợp với địa chỉ thư điện tử công cộng để dễ dàng hơn khi xác định người, công ty sau này vì họ phải đăng ký dịch vụ điện thoại, thư điện tử riêng ở nước sở tại. Nên đưa vào hợp đồng tên người liên hệ, số fax, địa chỉ email của công ty khi giao dịch chính thức.
Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cũng nên thuê tư vấn soạn thảo hợp đồng. Nhiều doanh nghiệp ngại thuê do chưa quen, hoặc sợ tốn kém nhưng thực tế cho thấy, so với tổn thất thì không đáng là bao và phải coi đây là “đầu tư cho kiến thức” để tránh rủi ro chứ không phải là “chi phí” của doanh nghiệp. Nhìn rộng hơn, đầu tư một lần có thể dùng cho thời gian dài nên chi tính theo năm và trên doanh số thì cũng không đáng kể.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần tổ chức cho nhân viên tham gia các lớp học chuyên môn, các sự kiện, hội thảo… để nâng cao kiến thức, kinh nghiệm. Học phí không nhiều nhưng có tác dụng rất tốt để giảm rủi ro lâu dài.
Điều không kém phần quan trọng là cần cố gắng kiểm soát “lòng tham” trong kinh doanh. Vì đó là mục tiêu mà đối tác xấu nhắm đến ngay từ ban đầu như cho giá tốt, mời đi du lịch miễn phí…; cũng như trong quá trình làm ăn với nhau thời gian dài sau đó có thể sẽ tăng số lượng hàng để có trị giá hợp đồng cao hơn, đến mức nào đó, dùng sơ hở có từ trước, hoặc mới phát sinh và vì đã “tin nhau” để gian lận, lừa đảo.
Cuối cùng, sau khi xác định là bị lừa đảo, doanh nghiệp nên thông báo cho bạn hàng, hiệp hội mà mình tham gia để phòng tránh chung; đồng thời, gửi thông tin cho hiệp hội mà kẻ lừa đảo là hội viên để tố cáo; bảo lưu quyền đòi bồi thường với những tài liệu, chứng cứ đã có.
Nơi đào tạo xuất nhập khẩu thực tế hàng đầu Việt Nam
Học 1 khóa tại TRUNG TÂM LOGISTICS XUẤT NHẬP KHẨU QUỐC TẾ (VINA LOGISTICS) (https://camnangxnk-logistics.net/)
sẽ giúp DN giảm thiểu nhiều rủi ro trong XNK, LOGISTICS và được chia sẻ nhiều kinh nghiệm thực tế
CHUYÊN LÀM TẤT CẢ CÁC DỊCH VỤ XUẤT NHẬP KHẨU QUỐC TẾ
Đăng ký hóa học qua Đt/zalo: 0978392436 hoặc email: trungtamxnkquocte@gmail.com hoặc trực tiếp trên web
https://www.khoahocxuatnhapkhau.vn/
Xem nội dung và lịch học https://camnangxnk-logistics.net/khai-giang-khoa-xnk-logistics-thuc-te/
https://g.page/r/CUTnYGWABM9VEB0/review
Bài viết liên quan
1584, 1585/TCHQ-GSQL V/v xuất khẩu tinh dầu quế làm thực phẩm, đồ uống, gia vị
Anh tạm dừng áp thuế nhập khẩu đối với hơn 100 mặt hàng đến 2026
Công văn số 318/GSQL-GQ1 ngày 15 tháng 03 năm 2024 Về việc xuất khẩu tinh dầu Quế.
928/TCHQ-TXNK V/v Xuất khẩu phế liệu (Công ty TNHH Hải quan Shinhan Việt Nam)
65/XNK-NS Vv chứng nhận Halal chưa được SFDA (Ả-rập Xê-út) chấp nhận
683/TCHQ-TXNK Vv xác định giá trị hải quan hàng nhập khẩu, xuất khẩu